Thủ tướng: Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam có ý nghĩa đặc biệt

 Nằm cách thành phố Nha Trang khoảng 45km về hướng Bắc, Hòn Khói với bãi biển Dốc Lết tuyệt đẹp là địa điểm du lịch lý tưởng của du khách khi đến Khánh Hòa. Không chỉ có vậy, nơi đây còn nổi tiếng với những muối trắng tinh lớn nhất miền Trung, nơi ra đời những hạt muối trắng mặn nồng vị biển, hệt như những bông tuyết với vẻ đẹp tinh khôi.

Trước thế kỉ 18, địa danh Hòn Khói cũng có từ lúc bấy giờ, khi quân nhà Minh bên Tàu không chịu khuất phục nhà Mãn Thanh nên cho quân lên thuyền chạy về phía Nam, quân Minh chia thành nhiều top cập bến vào đất Việt Nam để tìm kế sinh nhai, những người giàu có như Mạc Cửu chọn Phú Quốc làm nơi sinh sống, còn nhiều người nghèo khó khác phải đi cướp bóc ở các hải đảo để có lương thực, trong đó Hòn Khói cũng bị quân Tàu cướp bóc, lúc bấy giờ triều đình nhà Nguyễn có ban lệnh khi thấy quân Tàu đến cướp bóc thì hãy đốt khói lên cho quan chức chính quyền khu này thấy để điều binh lại cho kịp thời ứng cứu, vì thế từ đó nơi đây có tên gọi là Hòn Khói.

Trước năm 1930, Hòn Khói gồm có các làng Đông Hà (Rớ), Đông Hòa (xóm Bà Đỏi), Đông Hải (mũi Hòn Khói), Đông Cát (xóm Cát), Bình Tây (xóm Đò), Thạnh Danh, Phú Thọ và Bá Hà (Cồn Cạn) và đến năm 1930, Hòn Khói chính thức sáp nhập huyện Ninh Hòa.

Có thể nói, Hòn Khói sở hữu rất nhiều phong cảnh đẹp, bên cạnh bãi biển Dốc Lết - một thắng cảnh cực kỳ đẹp và thơ mộng với cát trắng mịn, nước biển xanh ngọc bích thấy tận đáy, Hòn Khói còn được biết với những ruộng muối lớn nhất miền Trung. Đến đây, du khách không chỉ được thả hồn với những phong cảnh đẹp, mà còn có dịp tìm hiểu về cuộc sống vất vả của những diêm dân (cách gọi người dân làm muối) trên các ruộng muối và cảm nhận được giá trị thực sự của từng hạt muối do người dân nơi đây làm ra.

Ngay từ lúc gà chưa gáy, những diêm dân này đã phải ra đồng để bắt đầu cho một ngày làm bạn với muối. Thật lạ là công việc nặng nhọc gồng gánh lẽ ra là của đàn ông nhưng ở đây du khách sẽ thấy đa số lao động là phụ nữ. Du khách cũng sẽ không nhìn thấy gương mặt của một người nào, họ mặc đồ và che bịt từ đầu đến chân, đầu đội nón lá, vai gánh “quà của biển”, bước chân uyển chuyển soi mình xuống ruộng muối. Chỉ với một đôi gánh tre là họ có thể bắt đầu gánh muối của mình. Các diêm dân cứ cần mẫn gánh từng gánh muối từ khi mặt trời chưa thức giấc… đến lúc mặt trời lên cao quá đầu người, đống muối thì ngày càng cao và các diêm dân phải gánh lên tận đỉnh khiến công việc đã mệt nhọc càng thêm vất vả hơn với những giọt mồ hôi mặn chát vị biển.

Khi đến với ruộng muối khổng lồ Hòn Khói, mặc dù là bình minh nhưng du khách sẽ cảm thấy hơi nóng bốc lên từ ruộng muối. Chính điều này khiến những người dân làm muối phải tranh thủ đi cào muối từ tinh mơ, cố gắng hoàn thành công việc để tránh cái nắng nóng khắc nghiệt trên ruộng muối. Nhưng chính hình ảnh thu hoạch muối của các diêm dân trong ánh ban mai đã tạo nên những bức tranh thật đẹp, thật ý nghĩa.

Mùa làm muối thường bắt đầu vào tháng 3 dương lịch và kết thúc vào tháng 9. Thời gian thu hoạch là thời gian vui nhất vì quy tụ nhiều người dân Hòn Khói đến làm. Họ cứ đào muối, cào muối, gánh muối, vun muối, thỉnh thoảng du khách lại được nghe tiếng nói cười lẫn trong những hơi thở mệt nhọc.

Nghề làm muối nhọc nhằn, phụ thuộc nhiều vào thời tiết, trời nắng không sao, chứ bất chợt mưa dông khi muối chưa đủ độ để cạo thì coi như công sức cả ngày đổ xuống sông, xuống biển. Diêm dân nơi Hòn Khói vẫn luôn mong mỏi muối được giá hơn, để những hạt muối họ làm ra được trả công xứng đáng, bớt đi phần mặn chát của muối.

Hiện nay cánh đồng muối Hòn Khói đã và đang thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan và thưởng thức món ăn đặc sản Gỏi Lua. Đây là một món rất lạ đối với các vùng khác, món Gỏi Lua được người dân tự tay chế biến và cũng là món ăn gia đình của các ngư dân nơi đây. Gỏi Lua được làm bằng cá Cơm Trỏng tái chanh trộn với lõi chuối hột bào mỏng, dứa, cà băm nát, xà lách, rau thơm, ngổ, cải cúc, tía tô, hành khô bào mỏng phi vàng, lạc rang muối giã dập. Gỏi Lua ăn với nước lèo được chế biến chua ngọt giống như lẩu chua ngọt. Ngoài món Gỏi Lua, du khách còn có dịp thưởng thức các loại hải sản tươi sống rất ngon và rẻ.

Hòn Khói hiện nay được rất nhiều dân phượt, nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp tìm đến để khám phá vẻ đẹp, thỏa sức sáng tạo và cho ra đời những bức ảnh đẹp say lòng người về vẻ đẹp bình dị của những diêm dân bên cánh đồng muối, với gánh nặng mưu sinh với cuộc đời.

Nguồn: Tạp chí Người Bảo trợ