Bản Táo (huyện Mường Lát - một trong những nơi nghèo nhất Việt Nam) có nhiều phụ nữ đang phải gánh gồng nuôi gia đình vì chồng mất. Đã nghèo, các chị các mẹ lại còn nghèo thêm vì không có người cùng vun đắp cuộc sống.

Ngày 22/8, 150 con bò giống đã được Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel trao cho 6 xã của huyện, giúp bà con tự phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống, dần dần thoát nghèo theo chương trình 30A.

Ám ảnh số phận

5h chiều, mặt trời gần tắt nắng sau những rặng núi, chị Vi Thị Soạn (sinh năm 1985, người dân tộc Thái) mới nổi lửa thổi cơm trong căn nhà vách nứa ọp ẹp. Chị cho biết, từ khi chồng mình mất đến nay, hai mẹ con chị lủi thủi nuôi nhau.

Soạn thật thà kể, chiều đó đi làm nương về, chồng tự nhiên lên cơn đau đầu dữ dội. Chị mượn vội chiếc xe máy của hàng xóm, chở lên đến cổng bệnh viện huyện thì chồng tắt thở.

"Gia tài" chồng để lại cho Soạn, vỏn vẹn có 1 sào ruộng gần nhà. Mỗi mùa như vậy, Soạn trồng trỉa chỉ đủ cho mẹ con sống mấy tháng. Từ tháng 5 đến tháng 9, nhà Soạn năm nào cũng rơi vào cảnh thiếu đói, xách rá đi xin gạo nhà mẹ đẻ.

Chị Soạn và mẹ có niềm vui lớn bởi được tặng một con bò giống trị giá tới 17 triệu đồng (gồm cả tiền hỗ trợ chuồng trại). Với phụ nữ nghèo ở bản Táo, đó là cả một gia tài.

Gần 5 năm nay, mình chị kiếm sống nuôi con. Ở cái bản ai nấy đều nghèo như nhau tại bản Táo này, Soạn phải làm đủ việc để có thu nhập. Từ làm ruộng, làm rẫy, làm thuê, làm luồng, bóc măng... ở đâu có việc làm ra tiền, hoặc có ai thuê mướn gì, chị đều lăn lưng ra làm lụng.

Ngày có việc, Soạn thu được khoảng 100.000đ/ngày. Có hôm mưa gió, con cái ốm đau coi như nhịn.

"Sau khi chồng mất em thành con nợ gần chục triệu đồng. Tích cóp trả nợ được xong thì tay trắng. Mẹ đẻ và họ hàng gom góp, dựng tạm căn nhà vách nứa cho mẹ con em lấy chỗ chui ra chui vào. Chứ thú thật, chỉ cắm mặt với 1 sào ruộng thế này, đến ăn em còn chưa đủ. Bản thân em cũng phải vay ngân hàng chính sách mất 20 triệu đồng nên đang phải trả lãi hơn 130.000đ/tháng ", Soạn chia sẻ.

Cạnh nhà Soạn, mẹ đẻ cô cũng mất chồng mấy chục năm nay. Mình bà gánh gồng nuôi đàn con 5 đứa. "Soạn là con gái út nhưng khổ quá, tôi phải vay mượn dựng tạm cho mẹ con nó căn nhà không sau này lớn lên, con gái nó không có chỗ ở".

Nói rồi, bà kéo chúng tôi lên lưng chừng núi, chỉ vào chiếc chuồng bò mới tinh vừa được dựng lên, giọng phấn khởi: "Viettel cho 17 triệu cả con bò, trong đó dành 2 triệu làm chuồng. Soạn với tôi cùng dựng vài ba ngày thì xong đấy. Hy vọng năm sau chăm tốt, bò lại đẻ ra bò thì mẹ con nó kiếm được tiền trả nợ".

Không còn "nai lưng" cuốc ruộng

Gần nhà Soạn, vợ chồng anh Hoàng Vĩnh Thu cũng đang háo hức được nhận tài sản lớn. Gia đình Thu cũng là một trong những hộ nghèo của bản Táo.

Thu cho biết, mình đã dựng xong chuồng trại. Có bò, hai vợ chồng sẽ cho nó kéo cày làm ruộng chứ từ trước đến nay, toàn phải cuốc bằng tay khổ lắm. Vào ngày mùa, 5h sáng, hai vợ chồng dậy đi làm đồng đến tối mịt mới về.

Với vợ chồng anh Hoàng Vĩnh Thu, con bò là một sinh kế mới tạo cơ hội có thêm thu nhập và cũng là một tài sản lớn của hộ nghèo.

Với một sào rưỡi ruộng, ít nương, năm nào hai vợ chồng cũng lâm vào cảnh thiếu ăn. Năm ngoái, hai vợ chồng phải cắp nón lên xin ông bà nội, rồi mua gạo nợ.

"Đợt vừa rồi, em theo anh trai vào Nam làm thuê. Làm được vài tháng, em quay về vì thấy cảnh làm thuê, trừ chi phí ăn uống cũng không giành giụm được mấy", Thu nói. Theo quan sát của PV, trong nhà Thu, ngoài chiếc ti vi do bố mẹ anh cho thì có mỗi chiếc điện thoại "cục gạch" là đáng tiền. Ngôi nhà trống huơ trống hoác tứ bề gió lộng.

Gia đình chị Vi Thị Looc- vợ Thu cũng có hoàn cảnh khó khăn. Nhà hiện đang có hai người tàn tật: Một người bị câm điếc bẩm sinh và một người bị thần kinh, không làm ăn gì được. Gần đây, gia đình Thu đã được Hạt Kiểm lâm huyện Mường Lát hỗ trợ 800 cây giống để trồng rừng để dần thoát nghèo bền vững.

Ông Lục Văn Liên, Bí thư chi bộ bản Táo cho biết, bản hiện có 87 hộ nghèo/257 hộ của bản. Đợt này, bản có 4 hộ được nhận bò hỗ trợ và hai hộ được làm nhà theo chương trình 30A về xoá đói giảm nghèo bền vững.

Bí thư chi bộ chia sẻ: "Thanh thiếu niên ở đây không có việc làm, các em học đến hết cấp 2 thì bỏ học giữa chừng và lập gia đình khá sớm nên kinh tế không ổn định. Việc Viettel tặng cây giống, cho bò, hỗ trợ tiền làm chuồng... sẽ giúp bà con dần ổn định cuộc sống, góp phần thay đổi bộ mặt của làng bản, tránh tệ nạn xã hội".

Theo Dân trí