Sau 3 năm triển khai chương trình cải thiện điều kiện sinh hoạt và hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật, trẻ mồ côi tại xã xây dựng nông thôn mới theo chủ trương của Trung ương Hội, tỉnh Hội Cà Mau đã đóng góp công sức vào việc đưa 2 xã chỉ đạo điểm của tỉnh đạt đủ 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Các hình thức hỗ trợ của tỉnh Hội bao gồm trợ cấp phương tiện đi lại, học bổng, dạy nghề, đặc biệt là công trình nước sạch đang phát huy hiệu quả tích cực, góp phần đem lại cuộc sống tươi mới, từng bước thoát nghèo cho các gia đình có người khuyết tật, trẻ mồ côi.

Những kết quả tích cực

Từ năm 2011, Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Việt Nam chủ trương đưa việc cải thiện sinh hoạt và hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật, trẻ mồ côi tại xã xây dựng nông thôn mới trở thành chương trình hoạt động thứ 6 của Hội. Hưởng ứng phong trào thi đua do Hội phát động, tỉnh Hội Cà Mau đã triển khai đến cơ sở, tập trung vào xã điểm chỉ đạo xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Các hoạt động hỗ trợ gồm một số nội dung phù hợp với tiêu chí xây dựng nông thôn mới (nhà ở, thu nhập, giảm hộ nghèo, giáo dục, môi trường, an ninh trật tự..) phù hợp với đặc thù của người khuyết tật, trẻ mồ côi.

Cà Mau hiện có 4 xã xây dựng nông thôn mới theo chỉ đạo điểm của tỉnh, 18 xã theo chỉ đạo điểm của huyện. Thực hiện chủ trương của Trung ương Hội, trong 3 năm vừa qua, tỉnh Hội tập trung giải quyết các vấn đề liên quan đến người khuyết tật, trẻ mồ côi tại 02 xã điểm của tỉnh là Lý Văn Lâm (thành phố Cà Mau) và An Phương Nam (huyện Đầm Dơi). Đến cuối năm 2014, theo báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện chương trình hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật, trẻ mồ côi tại xã xây dựng nông thôn mới, tỉnh Hội đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ, về cơ bản đã hoàn thành các chỉ tiêu đề ra, góp phần công sức hỗ trợ NKT, TMC để 02 xã được công nhận đạt đủ 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Tặng nhà tình thương cho hộ gia đình có người khuyết tật tại xã An Phương Nam, huyện Đầm Dơi

Trong năm 2014, các nội dung hỗ trợ NKT, TMC của tỉnh Hội tập trung vào 4 nội dung cơ bản bao gồm: nhà ở cho người khuyết tật nghèo; cây nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất hoa màu; cấp xe lăn cho người khuyết tật vận động, xe đạp, học bổng cho trẻ mồ côi và hỗ trợ dạy nghề cho người khuyết tật còn khả năng lao động. Theo đó, tỉnh Hội đã vận động trao tặng 252 xe lăn, 104 xe đạp, 282 suất học bổng, tặng 7.024 suất quà và hỗ trợ đời sống cho người nghèo, khuyết tật 36,5 tấn gạo. Tại 2 xã chỉ đạo điểm về xây dựng nông thôn mới của tỉnh Cà Mau, tỉnh Hội đã xây dựng 32 căn nhà tình thương (30 căn ở xã An Phương Nam, huyện Đầm Dơi và 2 căn ở xã Lý Văn Lâm, thành phố Cà Mau), 03 lớp học tình thương ở vùng sâu và 01 cây cầu nông thôn. Trong năm đã có 295 người khuyết tật được dạy nghề và tạo việc làm (chủ yếu tại huyện Đầm Dơi). 15 hộ gia đình của huyện Thới Bình được hỗ trợ vốn, vật nuôi (30 con heo) để phát triển sản xuất.

Theo ông Lữ Thanh ý, Chủ tịch tỉnh Hội Cà Mau: "Để thực hiện tốt các nội dung này, đặc biệt là xây dựng nhà tình thương, ngay từ đầu năm, tỉnh Hội đã chủ động khảo sát, điều tra rõ ràng, lập danh sách về nhu cầu nhà ở của đối tượng. Trên cơ sở đó xây dựng các dự án về nhu cầu hỗ trợ của các gia đình người khuyết tật. Với mỗi gia đình người khuyết tật khó khăn về nhà ở, tỉnh Hội vận động Ngân hàng chính sách xã hội tại địa phương hỗ trợ bình quân là 30 triệu đồng/căn, các cấp Hội cơ sở vận động, hỗ trợ thêm từ chính quyền địa phương, gia đình, dòng họ, các nhà hảo tâm khác...để hỗ trợ gia đình người khuyết tật xây nhà. Từ số tiền 30 triệu ban đầu đó mà có gia đình xây dựng căn nhà trị giá 5 - 7 chục triệu đồng. Bà con rất phấn khởi".

Riêng về xây dựng hệ thống nước sinh hoạt, trong năm 2014, tỉnh Hội thực hiện được 13 cây nước ngọt và các năm trước, mỗi năm vài chục cây. Con số này không nhiều so với hàng nghìn người khuyết tật nói riêng và người dân nghèo nói chung đang có nhu cầu về nước sinh hoạt và sản xuất (trồng, tưới hoa màu) trên địa bàn tỉnh Cà Mau; nhưng về mặt xã hội, mỗi công trình nước ngọt mang một ý nghĩa vô cùng lớn, tác động đến cả một cộng đồng dân cư. Ông Lữ Thanh ý cho biết: "Trên một vùng đất quanh năm ngập mặn như Cà Mau thì một cây nước ngọt thực sự rất quý giá. Mỗi cây được xây dựng (gồm một giếng khoan khoan sâu hàng trăm mét dưới lòng đất, máy bơm, bể chứa) trị giá 5 triệu đồng, đối với những gia đình nghèo, có người khuyết tật thì đây là cả một công trình lớn. Bởi thế, sự hỗ trợ này của Hội có ý nghĩa quan trọng, tác động tích cực đến đời sống của đối tượng. Họ dùng nước để ăn uống, tắm giặt, trồng cấy hoa màu. Họ còn có thể đổi nước cho những gia đình khác chưa có giếng để lấy những yếu phẩm cần thiết. Có nước sạch, đời sống của người dân cũng thêm phần tươi mới hơn".

Tác động và những thách thức

Theo chỉ đạo của Trung ương Hội, toàn Hội sẽ phấn đấu đến năm 2015, cơ bản giải quyết được 50% hộ người khuyết tật nghèo tại các xã điểm xây dựng nông thôn mới. Riêng tỉnh Cà Mau, đến nay Hội đã cơ bản hoàn thành gần 100% số hộ gia đình người khuyết tật nghèo tại 02 xã chỉ đạo điểm của tỉnh. Tỉnh Hội đang tiếp tục thực hiện tại 2 xã còn lại (trong 4 xã thí điểm của tỉnh), phấn đấu đến cuối năm 2015 sẽ hoàn thành theo mục tiêu mà Trung ương Hội đề ra.

Có được những kết quả này, theo ông Lữ Thanh ý là "nhờ vào sự chủ động nguồn của tỉnh Hội trong quá trình xây dựng Dự án, dựa trên chủ trương, tranh thủ sự hỗ trợ của Trung ương Hội nhưng không trông chờ, ỷ lại vào Trung ương. Kinh nghiệm là làm xã nào thì tập trung vào xã đấy, cơ bản giải quyết các nhu cầu của đối tượng, sau đó thì triển khai sang xã khác". Tùy theo nguồn lực có được, tỉnh Hội tham gia, vận động các đơn vị khác cùng tham gia những nội dung phù hợp, góp phần cùng Nhà nước và cộng đồng xây dựng nông thôn mới đạt các chỉ tiêu đề ra. Ví dụ như các công trình giao thông, công trình phúc lợi xã hội (làm cầu, đường, trường học...) Hội chỉ tập trung vào đối tượng gia đình có người khuyết tật, trẻ mồ côi, còn các đối tượng khác sẽ có những đơn vị liên quan hỗ trợ. Đối với các lớp học tình thương, công trình cầu nông thôn, Hội góp phần xây dựng, đóng góp về vật chất, vận động hội viên, cán bộ hội ở xã đóng góp tiền của công sức tham gia vào xây dựng, có gia đình người khuyết tật còn hiến đất.... Hoạt động của Hội đã góp phần thực hiện xã hội hóa các hoạt động trợ giúp, góp phần đem lại sự bình đẳng trong hưởng thụ thành quả của chương trình xây dựng nông thôn mới đúng với quan điểm, đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước, Trung ương và địa phương.

Tặng xe lăn cho người khuyết tật

Có thể nói, những nội dung trong hỗ trợ cho người khuyết tật, trẻ mồ côi tại xã xây dựng nông thôn mới của tỉnh Hội Cà Mau rất phù hợp, không chỉ cải thiện điều kiện sống, sinh hoạt của đối tượng này mà còn huy động cộng đồng xã hội đến với người khuyết tật, trẻ mồ côi. Bản thân gia đình người khuyết tật, trẻ mồ côi rất phấn khởi, chính quyền địa phương hoan nghênh.

Tuy nhiên, do tiềm lực của Hội chưa đủ mạnh nên việc tham gia vào chương trình này vẫn còn nhiều hạn chế. Toàn tỉnh Cà Mau có 101 xã, phường, thị trấn. Trong 4 xã chỉ đạo điểm của tỉnh mới hoàn thành 2 xã. Với các xã điểm của huyện, tỉnh Hội đã chỉ đạo cho các huyện Hội triển khai hỗ trợ nhưng vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Để có thể tiếp tục triển khai và hoàn thành các mục tiêu đề ra, tỉnh Hội rất cần sự chung tay góp sức của cộng đồng và sự quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời của Trung ương và chính quyền địa phương.

(Theo Tạp Chí Người Bảo Trợ)