Tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đang được lấy ý kiến, lần đầu tiên Bộ Lao động Thương binh và Xã hội dành một chương về trợ cấp hưu trí xã hội nhằm tạo hệ thống bảo hiểm xã hội (BHXH) đa tầng, bao phủ đến nhóm hết tuổi lao động nhưng không có lương hưu.

Điều kiện hưởng loại trợ cấp này là người từ 60 tuổi trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (lộ trình nam 62 tuổi vào năm 2028 và nữ 60 tuổi năm 2035), đóng BHXH dưới 15 năm mà không có lương hưu.

Lao động đủ tuổi nghỉ hưu đến dưới 80, đóng bảo hiểm xã hội dưới 15 năm mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu có thể được nhận trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng. Ảnh minh họa.

Theo dự thảo, người từ 60 đến dưới 80 tuổi, chưa đóng đủ 15 năm BHXH, nếu có nguyện vọng thì được nhận trợ cấp hưu trí hàng tháng. Nhóm này được cấp bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí, hỗ trợ mai táng phí 10 triệu đồng mỗi người khi qua đời. Mức trợ cấp được Chính phủ điều chỉnh dựa trên chỉ số giá tiêu dùng, tình hình kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách.

Mức hưởng cho nhóm này tùy vào thời gian tham gia và tiền lương tháng đóng BHXH. Trong quá trình hưởng, nếu lao động qua đời thì thân nhân được nhận một lần số tiền người đó chưa hưởng hết cùng 10 triệu đồng trợ cấp mai táng.

Người từ 80 tuổi trở lên, không đóng BHXH và không có lương hưu, ngân sách nhà nước chi trợ cấp xã hội 500.000 đồng mỗi tháng. Tuổi hưởng trợ cấp có thể thấp hơn, mức hưởng cao hơn và được đề xuất giao cho Chính phủ quy định theo từng thời kỳ tùy vào ngân sách.

Theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, nếu mức trợ cấp cho người trên 80 tuổi nâng từ 360.000 đồng mỗi tháng như hiện nay lên 500.000 đồng thì mỗi năm kinh phí nhà nước chi thêm 2.200 tỷ đồng. Khoản này chưa bao gồm tiền mua thẻ BHYT, gia tăng người thụ hưởng, điều chỉnh mức hưởng hàng năm.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi được lấy ý kiến đến tháng 4, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 6, trình Quốc hội thảo luận cho ý kiến tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024, có hiệu lực từ 1/1/2025.