Những năm vừa qua, nhiều cơ sở đào tạo công nghệ thông tin (CNTT) cho người khuyết tật (NKT) trên cả nước được ra đời, trong đó, có những nơi 65-70% học viên tốt nghiệp tìm được việc làm ổn định. Kết quả này đã minh chứng cho hướng đi đúng đắn trong việc đào tạo CNTT cho NKT, mở ra nhiều cơ hội để họ hòa nhập với xã hội, sống được bằng sức lao động của mình.

Đưa người khuyết tật đến gần hơn với CNTT

Một trong những công việc đơn giản sử dụng CNTT phù hợp với NKT đó là gõ captcha. Đây là công việc giúp các website đưa lên những đoạn mã xác nhận để phân biệt người sử dụng hay máy vi tính. Ngô Thị Hà (TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương), cũng là NKT đã khởi xướng công việc này và giới thiệu đến nhiều NKT khác. Đến nay, gõ captcha đã trở thành việc làm thường xuyên cho hơn 20 NKT. Ngô Thị Hà chia sẻ: "Mọi người rất hứng khởi khi có một công việc có thể nuôi sống bản thân. Nhiều NKT rất kiên trì, theo đến cùng để có việc làm ổn định". Chị Trần Xuân Hồng (sinh năm 1980, quê Nam Định) bị liệt nửa người từ khi học lớp 5, tâm sự: "Công việc gõ captcha rất phù hợp với tôi. Nó khiến tôi rất vui, không còn nghĩ mình là người thua thiệt trong xã hội, là gánh nặng của gia đình nữa. Hơn nữa, có được việc làm cũng giúp những NKT như tôi cảm thấy mình không vô dụng, yêu đời hơn và chưa bao giờ tôi thấy cuộc sống có ý nghĩa như bây giờ. Dù thu nhập không cao lắm nhưng quan trọng là tôi đã tự kiếm được tiền, có thêm niềm tin vào cuộc sống".

Hoàng Đức Tài-học viên khóa đầu tiên trong chương trình đào tạo CNTT cho NKT tại Trường Đại học Văn Lang, hiện là chủ một doanh nghiệp về lĩnh vực phân bón, chia sẻ: "Trước khi tham gia khóa học, tôi luôn có tâm lý mặc cảm, tự ti với cuộc sống. Khóa học CNTT đã giúp tôi xóa bỏ khoảng cách với xã hội, đó là một điều rất thành công với tôi. Ngoài việc được học những kiến thức về CNTT, tôi còn được giao lưu với các bạn sinh viên, phát triển các kỹ năng mềm, phục vụ cho cuộc sống sau này".

Một buổi học tại lớp dạy công nghệ thông tin cho người khuyết tật ở Trung tâm Nghị lực sống. Ảnh do Trung tâm Nghị lực sống cung cấp

Tốc độ phát triển của CNTT mang lại nhiều cơ hội cho NKT trong độ tuổi lao động tham gia vào thị trường việc làm. Nếu như trước đây, NKT được đào tạo các nghề chủ yếu như làm thợ thủ công, làm văn phòng phẩm, xoa bóp bấm huyệt... với mức thu nhập chỉ vào khoảng 1,8 triệu đồng/tháng thì hiện tại, dạy nghề CNTT được xem như là một bước đi mới, đúng đắn trong đào tạo nghề, đem lại thu nhập cao hơn cho NKT.

Thúc đẩy người khuyết tật hòa nhập xã hội

Số liệu của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) cho biết, hiện tại, ước tính cả nước có hơn 7 triệu NKT (chiếm khoảng 7,8% dân số), trong đó có gần 400.000 NKT nặng. Theo kết quả các cuộc điều tra về NKT do Bộ LĐTB&XH thực hiện trong các năm 1995, 2005 và năm 2011, ước tính trong 6 nhóm dạng khuyết tật, có khoảng 30% khuyết tật vận động; hơn 16% khuyết tật tâm thần, thần kinh; gần 10% khuyết tật trí tuệ; khoảng 12% khuyết tật nghe nhìn, gần 11% khuyết tật nghe, nói và hơn 20% là đa khuyết tật.

Để tăng cường khả năng tiếp cận thị trường lao động, cơ hội việc làm thu nhập ổn định cho NKT, chính sách Nhà nước về trợ giúp NKT học nghề và việc làm ngày càng được hoàn thiện. Đặc biệt, Luật Người khuyết tật với nhiều quy định cụ thể là cơ sở pháp lý quan trọng để thúc đẩy công tác dạy nghề và đào tạo việc làm đối với NKT. Hiện nay, cả nước có 1.130 cơ sở dạy nghề có tổ chức dạy nghề cho NKT, trong đó có 744 cơ sở công lập, 386 cơ sở tư thục. Từ năm 2010 đến nay, bình quân mỗi năm, các cơ sở này đã tổ chức dạy nghề cho 7000-8000 NKT.

Chương trình đào tạo CNTT cho NKT nằm trong dự án "Hòa nhập người khuyết tật Việt Nam" với sự trợ giúp của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Tổ chức Catholic Relief Services (CRS) đã được thực hiện từ năm 2007, đến nay đã đào tạo cho hơn 1.400 NKT với khoảng 1.100 học viên đã tốt nghiệp. Trong đó, khoảng 65 -70% học viên khóa dài hạn tốt nghiệp đã có việc làm ổn định. Tạo việc làm cho NKT, trong đó có giải pháp đào tạo CNTT đã giúp NKT hòa nhập hơn trong cuộc sống, giúp họ từng bước độc lập về kinh tế, không còn phải phụ thuộc vào hỗ trợ từ phía gia đình, từ thiện và các khoản phúc lợi xã hội. CNTT không còn là "cần câu cơm" tạm thời mà nó tạo ra cơ hội phát triển bền vững cho NKT.

(Theo Quân Đội Nhân Dân)